Nhân kỷ niệm ngày 20/11 và ngày Di sản văn hóa 23/11, tại Bảo tàng Áo dài (Long Thuận, Quận 9, TP.HCM) đang có cuộc triển lãm chủ đề: Áo dài và câu chuyện cuộc đời. Đây là một cuộc triển lãm thú vị gồm 78 bức ảnh của bà Vi Kim Ngọc – phu nhân cố Bộ trưởng Bộ Giáo dục Nguyễn Văn Huyên – cùng gia đình qua các giai đoạn và 5 chiếc áo dài của các con gái, con dâu trong gia đình. Triển lãm kéo dài từ ngày 17/11/2017 đến ngày 17/3/2018.
Đến dự buổi khai mạc triển lãm có con gái cố Bộ trưởng Nguyễn Văn Huyên – PGS.TS Nguyễn Kim Nữ Hiếu. Trong bài phát biểu của mình, bà Hiếu nói: “Mẹ tôi tìm thấy vẻ đẹp, sự sang trọng của mình trong chiếc áo dài ở bất cứ hoàn cảnh nào, dù lúc có đời sống sung túc hay lúc khó khăn, gian khổ. Mẹ tôi bày tỏ thể diện quốc gia trong cách lựa chọn kiểu cách, màu sắc khi mặc áo dài trong những buổi giao tiếp với khách quốc tế hay mỗi lần ra khỏi biên giới”. Chính vì tình yêu áo dài của bà Vi Kim Ngọc thể hiện qua cách bà nâng niu, giữ gìn những chiếc áo dài của mình hay chăm chút từng chiếc áo dài cho các con mà bà đã truyền tình cảm đặc biệt ấy với trang phục truyền thống của dân tộc sang các con bà. Bà Hiếu kể một kỷ niệm sâu sắc của mình với chiếc áo dài khi bà mới 4 tuổi, đó là lần cha bà đi công tác ở Hội nghị Fontainebleau năm 1946, mẹ bà đã cho 3 chị em gái diện 3 bộ áo dài thật đẹp để đến chào tạm biệt cha.
Bà Vi Kim Ngọc cùng 3 con gái và con trai trong lúc tạm biệt cha đi công tác
78 bức ảnh khắc họa chân dung bà Vi Kim Ngọc – người phụ nữ một đời gắn bó với tà áo dài dân tộc – từ khi bà còn trẻ, trong lễ thành hôn và với chồng, các con được thể hiện qua các chủ đề: Tuổi trẻ, Đám cưới, Mẹ và con, Ở Việt Bắc, Sum họp, Hạnh phúc, Thể diện quốc gia. Qua đó, có thể thấy dù trong giai đoạn đất nước có những biến động, bà Vi Kim Ngọc vẫn thể hiện niềm kiêu hãnh của mình với chiếc áo dài truyền thống. Bà đã tự tay chuẩn bị áo dài cho các con gái, con dâu trong dịp cưới. Bà Nguyễn Kim Nữ Hiếu lập gia đình năm 1971, khi đất nước đang căng thẳng vì chiến tranh và lụt lội, gia đình không tổ chức tiệc tùng nhưng bà Vi Kim Ngọc vẫn mang vải ra cửa hiệu đặt may những chiếc áo dài thật đẹp cho lễ đón dâu và lễ nhị hỷ.
Bà Nguyễn Kim Nữ Hiếu bên chiếc áo dài mặc trong lễ đón dâu của mình
Ngắm các bức ảnh và hiện vật, người xem có thể thấy được cốt cách người phụ nữ Việt trong bộ áo dài và hiểu được tinh thần, niềm kiêu hãnh của phụ nữ Việt trong việc giữ gìn bộ trang phục thiêng liêng trong những hoàn cảnh khắc nghiệt và xót xa khi họ vì không còn cách nào khác đành tự tay cắt bỏ bộ áo dài để may quần áo cho con… mà bà Vi Kim Ngọc có thể được coi là một đại diện.
Lâm Hạnh